نکات ضروري در رابطه با انتخاب گوشي هاي حفاظتي و محافظ گوش
به نقل از فروشگاه ايمني ها؛ سر و صداي بالا يکي از عوامل زيان آور محيط کار مي باشد که به دليل تاثير منفي فيزيولوژيکي، روحي، رواني و اجتماعي بر روي انسان به عنوان يکي از مهم ترين عوامل زيان آور، محيط کار به حساب مي آيد. از جمله اثرات منفي اين عامل زيان آور تاثير آن بر روي حس شنوايي است.
با توجه به اينکه، حس شنوايي انسان بر گفتار و زبان، پردازش هاي رفتاري و شخصيتي هنجار در جامعه، يادگيري و توانايي ارتباط با محيط در ارتباط مستقيم است، يکي از مهم ترين حواس بدن و سرمايه وجودي انسان به شمار مي رود و مهم ترين دروازه اي است که انسان از طريق آن وارد دنياي اطراف خود مي شود، بنابراين لازم است انسان براي سلامتي آن کوشا باشد.
براي حافظت از اين حس تاثير گذار و اساسي لازم است به موازات پيشرفت هاي تکنولوژي و ايجاد آلودگي صوتي، تدابيري براي سلامتي آن انديشيده شود. يکي از اين تدابير که سهل و ساده ترين روش براي حفاظت شنوايي است استفاده از گوشي محافظ ايمني ها مي باشد که استفاده از آن براي حفظ سيستم شنوايي در محيط کار پر سر و صدا ضروري است.
گوشي هاي ايمني مانعي بين منبع توليد صدا و گوش ايجاد مي کند. در صورتي که در کاربرد آنها طريقه استفاده صحيح و نکات بهداشتي رعايت نشود نه تنها سيستم شنوايي افراد را محافظت نمي کنند بلکه مي توانند ضررهاي جبران ناپذيري به اين بخش مهم وارد کنند.
? انواع گوشي هاي حفاظتي :
گوشي هاي حفاظتي را به چند دسته تقسيم مي کنند.
هر کدام از انواع مختلف اين گوشي ها داراي مزايا و معايبي هستند که آنها را از يکديگر متمايز مي سازد. بديهي است که نمي توان به اطمينان از يک وسيله خاص به عنوان بهترين نوع يادکرد بلکه انتخاب نوع وسيله حفاظتي گوش بايد با توجه به شرايط و عوامل محيط کار انجام گيرد.
? ايرپلاگ (EarPlag)
اين گوشي طوري طراحي و ساخته شده است که در مجراي خارجي گوش قرار مي گيرد. اين نوع محفاظ گوش، به طور معمول ارزان قيمت و داراي دوام کوتاه و محدود بوده و انواع يک بار مصرف تا استفاده چند ماهه آنها وجود دارد. معروف ترين آنها از جنس لاستيک، اسفنج فايبرگلاس، اسفنج وينيل است.
? ايرماف (Ear Muff)
اين گوشي که رايج ترين وسيله حفاظتي در محيط کار صنعتي محسوب مي شود از دو پوسته صلبي با فرم نيم کرده و يا شکل هاي مشابه غير منظم تشکيل شده که توسط يک تسمه فلزي در مقابل گوش قرار مي گيرد. در محل تماس پوسته هاي گوشي با سر يک لايه نرم و انعطاف پذير قرار مي گيرد که در پيرامون لاله گوش کيپ مي شود اين نوع گوشي ها داراي اجزاي اصلي هستند که عبارتند از:
– فنجانک (Cup) که از پوسته هاي سفت به فرم نيم کره يا اشکال ديگر تشکيل شده است.
– بالشتک (Cushion) داراي لايه لاستيکي و انعطاف پذيري است که پيرامون لاله گوش قرار مي گيرد.
فنر (Headband) دو فنجانک را در دو طرف گوش ثابت نگه مي دارد.
? کلاه محافظ Helmet
اين وسيله از يک کلاه محافظ که قسمت اعظم سر را مي پوشاند، تشکيل شده است. اين وسيله حفاظتي گوشي از قديمي ترين، عجيب ترين و گرانترين وسيله فردي محسوب مي شود. عملکرد آکوستيکي آن نيز تاکنون چندان متفاوت و برتر از گوشي هاي محافظ نبوده است، استفاده از آن تنها به عنوان يک محافظ، چندان معقول به نظر نمي رسد اما اگر حفاظت سر مطرح باشد مي توان از آن به عنوان يک محافظ در مقابل صدا ياد کرد.
Semi insert يا Partical insert اين واژه ها شامل گروهي از وسايل حفاظت شنوايي بوده که در واقع ترکيبي از پلاگ و گوشي حفاظتي است. يعني قسمت اصلي و فعال آن شبيه پلاگ (توپي) است که در داخل مجراي گوش قرار مي گيرد. اما قسمتي از آن نيز بيرون از گوش واقع شده و توسط يک نوار نگهدارنده بر روي سر نگه داشته مي شود.
? محافظ هاي فعال (Active Protectors)
رويکرد اغلب مردم در رابطه با انتخاب ايرپلاگ بر اساس رنگ و شکل و سليقه شخصي مي باشد. فرضيه عمومي اين است که هر ايرپلاگي که در گوش قرار گيرد از شنوايي من محافظت مي کند و مشخصات آن اهميتي ندارد.
کانال گوش داراي اندازه‌ها و اشکال مختلفي است که هر دو عامل تناسب و سطوح محافظتي ايرپلاگ تاثيرپذير مي‌باشد، به علاوه راحتي گوش و عدم احساس فشار در داخل کانال گوش نيز تاثيرگذار است.
بر اساس مطالعه انجام گرفته در مورد اندازه کانال گوش در نژادها و جمعيت‌هاي مختلف نتايج مبني بر کوچک‌تر بودن تقريباً ?? درصدي اندازه کانال گوش خانم‌ها نسبت به آقايان به‌دست آمده است، همچنين افرادي که از نسل‌هاي آسيايي و آفريقايي بودند کانال گوش کوچک‌تري نسبت به نسل‌هاي اروپايي در مقايسه جمعيتي داشتند.
يکي از مزاياي ارائه تنوع در اشکال و اندازه‌هاي وسايل محافظ شنوايي در حقيقت اين نکته است که مبلغ خريد تمام شده بدون افزايش بوده و يا با افزايش ناچيزي همراه مي‌باشد.
آزمايش تناسب وسايل محافظ شنوايي به کاربر اجازه مي‌دهد که محافظ‌هاي شنوايي گوناگوني را که ممکن است براي او مناسب باشند را امتحان کند. غالباً اولين ايرپلاگ انتخاب شده توسط کارکنان به عنوان بهترين گزينه براي آنها نمي‌باشد. با وجود چندين نوع از ايرپلاگ، تصميم گيري مي‌تواند در رابطه با اينکه کدام ايرپلاگ براي کاربر مورد نظر انتخاب بهتري باشد سخت گردد. چه اقدامي مشاور ايمني مي‌بايست انجام دهد بعد از زماني که کاربر از اولين ايرپلاگ خود محافظت کمي مي‌گيرد؟
منظور از محافظ هاي فعال آن دسته از وسايل حفاظتي است که کاهش تراز صدا در آنها به کمک ترکيبي مناسب از عناصر الکترونيک صورت مي گيرد. که به آنها جاذبه هاي الکترونيک نيز گويند. اين وسايل به دلايل مختلف هم چون گراني، حجيم بودن، وابستگي زياد به فرکانس و … کاربرد زيادي ندارد.
براي کاربرد زياد دو نوع گوشي ايرماف و ايرپلاگ در صنعت و استفاده بهينه و بالا بردن کارايي اين دو محافظ شنوايي لازم است موارد زير در استفاده از آنها رعايت شود.
? طريقه استفاده از گوشي روگوش (ايرماف):
– صفحات گوشي را از داخل صفحات نگهدارنده بيرون بکشيد و مطمئن شويد بالشتک ها و نم گيرها به طور صحيح روي گوشي قرار گرفته اند.
– رکاب هاي فلزي را در امتداد نوار نگهدارنده تا آخر بيرون بکشيد.
– رکاب ها را به داخل بلغزانيد تا باند نگه دارنده به آرامي روي سر قرار بگيرد. قرار گرفتن لايه ضخيم مو يا موارد ديگر زير بالشتک تاثير حفاظت شنوايي آن را کاهش خواهد داد.
– قاب هاي گوشي را روي گوشي ثابت کنيد به اين صورت که فلش يا علامت Top براي ثابت شدن بهتر سمت بالاي گوشي باشد و هد باند را به طور دقيق بر روي سر قرار دهيد.
– از گوشي خودتان به درستي مراقبت کنيد و بعد از استفاده در هواي خنک و خشک به دور از تابش مستقيم نور خورشيد قرار دهيد و مواقعي که از گوشي استفاده نمي کنيد بايد با مايع آب و صابون و آب ولرم شسته شود و به هيچ وجه نبايد از مواد حلال و تميز کننده استفاده شود.
? طريقه استفاده از گوشي داخل گوش (ايرپلاگ):
– ابتدا بند گوشي را در جاي خود محکم کنيد.
– گوشي را در داخل گوش قرار دهيد.
– با يک دست لاله گوش را به طرف بالا و خارج بکشيد و با دست ديگرگوشي را به آرامي با حرکت چرخشي به داخل کانال گوش بفرستيد.
– گوشي بايد طوري قرار گيرد که حداکثر حفاظت خوب و مطمئن را فراهم سازد و برا ي خارج کردن گوشي، لاله گوش را به همان ترتيب قبلي گرفته و با حرکت چرخشي، گوش را خارج کنيد.
– به دليل اينکه در زمان قرار دادن و خارج کردن سريع گوشي مي تواند باعث صدمه به پرده گوش (پرده صماخ) شود بنابراين لازم است حرکت چرخشي در زمان قرار دادن و خارج کردن گوشي رعايت شود.
– گوشي ها بايد به طور مرتب تميز شوند و براي تميز کردن از آب ولرم و مايع صابون استفاده شود.
– گوشي ها، هر روز در پايان کار (به طور روزانه) بايد شسته شوند.
– در محيط هاي پر سر و صدا، براي محافظت بيشتر سيستم شنوايي بهتر است از گوشي داخل گوش و گوشي رو گوش به صورت ترکيبي (همزمان) استفاده شود.
انتخاب نوع ايرپلاگ بر اساس موارد ذيل مي باشد :
سايز
چوب پنبه‌اي که درب بطري را مي‌پوشاند (اگر بزرگ‌تر از دهانه بطري باشد نمي‌توان آن را داخل نمود و اگر کوچک‌تر باشد مايعات بطري از کنار آن نشت مي‌کند)، ايرپلاگي که خيلي بزرگ و يا خيلي کوچک باشد هرگز نمي‌تواند عايق صوتي خوبي باشد. به دهانه کانال گوش کاربر جهت تشخيص اينکه آيا ايرپلاگ با اندازه ديگري مناسب خواهد بود نگاه کنيد.
ايرپلاگ ها در اندازه‌هاي مختلفي ساخته مي‌شوند و چيزي به عنوان يک ايرپلاگ براي تمامي اندازه‌ها مناسب مي‌باشد وجود ندارد.
اندازه‌ها و اشکال استاندارد جهت بهتر ساخت متناسب ايرپلاگ ها با گوش کاربران در کارگاه چه خواهد بود؟
نتايج به‌دست آمده از هزاران آزمايش تناسب در کارگاه‌هاي مختلف نشان داده‌اند که ? نوع ايرپلاگ هاي ذيل، دست کم تناسب مطلوبي را ارائه مي‌دهند:
- ايرپلاگ بزرگ از جنس فوم
- ايرپلاگ بزرگ با قابليت استفاده مجدد
- ايرپلاگ کوچک‌تر از جنس فوم
- ايرپلاگ کوچک‌تر با قابليت استفاده مجدد
اشکال
کانال‌هاي گوش داراي اشکال مختلفي مي‌باشند.
اير پلاگ مناسب گوش با کانال‌هاي دايره‌اي ، ايرپلاگ هاي پله‌اي مي باشد .
اير پلاگ مناسب گوش با کانال هاي بيضوي يا دهانه کانال گوش به شکل شکافت،ايرپلاگ هاي از جنس فوم توصيه مي گردد.
دهانه کانال گوش‌ها ممکن است دايره‌اي، بيضوي و يا به شکل شکاف باشند.
سهولت در قرار دادن داخل گوش:
ايرپلاگي که داراي دسته مي‌باشد ممکن است براي برخي از کارکنان وارد نمودنش به داخل گوش آسانتر باشد.
علاوه بر موارد ذکر شده، تعداد زيادي از گزينه‌ها در ايرپلاگ ها موجود مي‌باشند که در انتخاب صحيح ايرپلاگ بتوان از آنها استفاده نمود.
عواملي از قبيل :
– داراي بند و يا بدون بند
– يک‌بار مصرف و يا چند بار مصرف بودن
– ايرپلاگ هايي که از سر هم بندي قطعات مجزا مي‌باشند (ايرپلاگ هاي مورد استفاده در صنايع غذايي)
– ميرايي به يک اندازه در فرکانس‌هاي مختلف
اما يک ويژگي بارزي که در همه ايرپلاگ ها موجود بوده و عامل خوبي جهت انتخاب ايرپلاگ نمي باشد؛ درجه کاهش سروصدا و يا NRR مي باشد.
NRR ايرپلاگ عاملي بر حسب محاسبات داخل لابراتوار بوده و تخمين مقدار محافظت آن در شرايط ايده آل آزمايشگاهي و با تناسب از نظر شکل و اندازه ايرپلاگ با کانال دريافت کننده بدست آمده است. بر اساس پروتکل آزمايش مقدار NRR؛ ايرپلاگ هاي بزرگ از جنس فوم داراي درجه کاهش سروصدا بالاتري مي باشند.
اما اگر مدير ايمني ايرپلاگ هايي را فقط بخاطر داشتن NRR بالا انتخاب نمايد، ضمن اينکه انتخاب او کاملاً مخالف سياست تنوع توليد ايرپلاگ مي باشد. مدير ايمني در عوض تعداد زيادي از کارکنان را خواهد يافت که نمي توانند ايرپلاگ بزرگ از جنس فوم را داخل گوش خود قرار دهند. اگر بزرگي به تنهايي معيار انتخاب قرار گيرد، تعداد زيادي از کارکنان مجبور مي شوند ايرپلاگي را استفاده نمايند که ظاهراً در داخل گوش ها قرار گرفته، اما در حقيقت بعلت عدم تناسب با کانال داخلي گوش و کاهش سطح NRR نسبت به عدد درج شده محصول که بر روي جعبه اش نيز نخواهد رسيد.
براي مشاهده و خريد گوشي مناسب کار خود مي توانيد با کارشناسان فني و فروش فروشگاه اينترنتي ايمني ها به نشاني www.imeniha.com مراجعه نماييد. اميدواريم مطالب ذکر شده مورد توجه شما عزيزان گرفته باشد.